Mentale fitheid begint niet in de sportschool – maar in je hoofd.
anneer heb jij voor het laatst stilgestaan bij je mentale conditie?
We hebben allemaal wel een idee van wat lichamelijke fitheid is: een beetje sporten, voldoende bewegen, een gezonde voeding.
Maar je mentale conditie? Die sukkelt vaak ergens achteraan. Tot het moment dat je ineens overprikkeld bent, niets meer kunt hebben of jezelf betrapt op gedachten als: “Ik trek het niet meer.” Herkenbaar?
En nee, dat betekent niet dat je ‘zwak’ bent. Het betekent meestal dat je te lang op mentale wilskracht hebt geleefd, zonder dat je je brein de ruimte gaf om bij te tanken.
Van automatische piloot naar bewust sturen
Ons brein is een fascinerend ding. Het is lui én briljant tegelijk. Het houdt van patronen. Dat is handig, want daardoor hoef je niet elke dag opnieuw te leren fietsen of nadenken over hoe je je tanden poetst. Maar het wordt lastiger als die patronen je niet helpen. Denk aan:
- Piekergewoontes
- Altijd ‘ja’ zeggen, ook als je ‘nee’ voelt
- Continue zelfkritiek
- Alles zelf willen oplossen

Zonder dat je het merkt, worden die automatische gedachten en reacties je standaardmodus. Niet omdat je ervoor kiest, maar omdat je brein gewend is aan die route. Net als een wandelpad dat zo vaak is belopen, dat het vanzelf de makkelijkste lijkt.
Mentale spieren: je kunt ze trainen
Gelukkig is je brein plastisch — een chique woord voor: het kan veranderen. Je kunt dus letterlijk nieuwe denkpatronen aanleggen. Daar is geen magie voor nodig, maar wel oefening. Net zoals je niet na één rondje hardlopen een marathon loopt, vraagt mentale fitheid om regelmatige training. Kleine, simpele dingen maken het verschil:
- 2 minuten ademhalen voordat je op een volle inbox duikt
- Écht pauze nemen i.p.v. lunchend scrollen
- Herkennen wanneer je innerlijke criticus het overneemt
- Een ‘wat ging goed vandaag?’-routine in je hoofd
- Of gewoon even… niks. Stilte.
Klinkt simpel? Dat is het ook. Maar niet vanzelfsprekend.
In een wereld waar we áltijd ‘aan’ staan, voelt stilstaan soms als zwakte. Terwijl het juist kracht is: het is weten wanneer je moet bijtanken.
Misschien herken je dat je best weet wat je nodig hebt, maar dat het lastig is om het daadwerkelijk te doen. Welkom bij de club. Daarin ben je niet alleen. En precies dát is waarom mentale fitheid zo’n belangrijk thema is. Niet als luxe. Maar als basis.
Een kleine uitnodiging
Sta vandaag eens even stil. Heel even maar.
Vraag jezelf af:
- Wanneer voel jij je op je best?
- Wanneer juist niet?
- Wat geeft jou mentale energie?
- En… wat zuigt het weg?
Geen oordeel. Geen actieplan. Gewoon even opmerken.
Soms begint mentale verandering precies daar: in het opmerken.
Tot slot…
Als leefstijlcoach ben ik dagelijks bezig met mentale en fysieke gezondheid. Niet vanuit de gedachte dat alles ‘beter’ moet, maar wel bewuster. Slimmer. Meer afgestemd op wie jij echt bent.
Dus nee, je hoeft niet radicaal te veranderen.
Maar misschien kun je vandaag één gedachte iets vaker denken:
“Wat heb ík nu nodig?”
Wie weet opent dat precies de deur naar een iets lichter hoofd, rustiger lijf en meer ruimte voor jezelf.
GESONDER